ΜΟΥΜΠΛΕ (δις)

Μήπως το έχω παρακάνει; Μου φαίνεται ότι γράφω πολλά λόγια.
Το 95% των εικόνων μας είναι ακριβώς αυτό: εικόνες. Χωρίς λόγια. Δεκαπέντε χρόνια τώρα οι εικονοπλάστες μας αποφεύγουν τους υπότιτλους, τις ατάκες, τους διαλόγους, ώστε τα σκίτσα να μιλάνε μόνα τους.
Γιατί;
Α. ένα σκίτσο χωρίς λόγια, δεν είναι μασημένη τροφή. Εξαρτάται από σένα αν θέλεις να γελάσεις, να οργιστείς ή να κλάψεις. Απουσιάζει το δάχτυλο που δείχνει, το φιλικό χτύπημα στην πλάτη, το χαχά. Ο αναγνώστης έχει περιθώρια ερμηνείας.
Β. μια εικόνα χωρίς λόγια δεν χρειάζεται διαβατήριο. Μπορεί να ξεπεράσει τα γλωσσικά σύνορα. Ακόμα κι αν το θέμα έχει πολιτιστικές αναφορές που είναι άγνωστες εκτός κάποιων συνόρων, επιτρέπει άλλους συνειρμούς και ερμηνείες.
Γ. μια εικόνα για να είναι εύστοχη χωρίς λόγια πρέπει είναι καλοζυγισμένη, αλλιώς δεν είναι κατανοητή. Χρειάζεται λιτότητα μέσων, σαφήνεια, απλότητα, καλό στήσιμο, κάτι που τελικά την κάνει πιο διαχρονική, δεν την περιορίζει σε μια στιγμιαία αναφορά σε ένα φευγαλέο γεγονός.
Βέβαια αυτή η επιλογή έχει και τις αρνητικές της συνέπειες:
Α. Πολύς κόσμος, πολύ συχνά θέλει μασημένη τροφή. Θέλει σούπες. Αυτό είναι και το βασικό επιχείρημα, άλλοθι και ίσως και επιδίωξη που μας λένε οι προμηθευτές πολιτισμικού υλικού (βλ.εκδότες) όταν μας απορρίπτουν: ο κόσμος δεν τα θέλει αυτά. Παραείναι δύσκολα. Βάλε μια λεζάντα βρε αδερφάκι μου, να το καταλάβει εύκολα ο άλλος....
Β. Εμείς ζούμε εδώ, διαβάζουμε και ασχολούμαστε με το εδώ, και δεν μας νοιάζει τι συμβαίνει αλλού, εκτός αν μας επηρεάζει. Το κριτήριο μας είναι τοποκεντρικό, ομφαλοσκοπικό, στην καλύτερη περίπτωση απλά υποκειμενικό. Πρόκειται για ενδόμυχες σκέψεις, κανείς δεν στο λέει κατάμουτρα, αλλά να, συχνά φαίνεται ότι οι αναγνώστες δεν θέλουν πράματα που δεν έχουν ξεκάθαρη πολιτισμική σφραγίδα, τους μοιάζουν ξενόφερτα, και καθώς δεν νιώθουν αυτήν την "ταύτιση", η εικόνα δεν τους αγγίζει.
Γ. Πολλή δουλειά. Πολλές φορές παιδεύονται να απλοποιήσουν, να λειάνουν, να ζυγοσταθμίσουν,... Μερικές φορές μάλιστα προφανώς χωρίς επιτυχία. Με το δεκανίκι μιας λεζάντας θα ήταν τόσο εύκολο!

Χρόνια τώρα ψάχνω για τους εικονοπλάστες να βρω εκδότες που να δημοσιοποιούν τη μουγγαμάρα τους. Και τώρα που το εικονοπλαστείο αυτοεκδίδεται εις τη μπλογκόσφαιρα, με έπιασε λογοδιάρροια. Χμ.